Gebze'de yaşanan ve dört kişinin hayatını kaybettiği bina çökmesi, büyük bir ihmal zincirini gün yüzüne çıkardı. Olayın ardında, bölgedeki metro projesi için hazırlanan teknik raporda yer alan riskli binaların kamulaştırma sürecinin durdurulması yatıyor. Bu ihmal, ne yazık ki dört canın kaybıyla sonuçlandı.

Metro Projesi ve Riskli Binalar

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin 2017'de başlattığı Gebze–Darıca Metro Projesi kapsamında hazırlanan 'Akse Sapağı İstasyonu Kazı İksa Raporu', inşaat çalışmalarının zarar verebileceği 71 bina için istimlak kararı alınmasını öngörüyordu. Bu doğrultuda 16 bina istimlak edilerek boşaltıldı. Ancak, 2019'da projenin Ulaştırma Bakanlığı'na devredilmesiyle birlikte istimlak çalışmaları durduruldu.

Bakanlık, kalan 55 bina için herhangi bir çalışma yapmadı. Bu süreçte görev yapan Cahit Turan, Adil Karaismailoğlu ve Abdulkadir Uraloğlu dönemlerinde de şartname uygulanmadı. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan ve Bilir ailesinden dört kişiyi hayattan koparan olay, teknik raporun 'İstimlak çalışması tamamlansaydı facianın yaşanmayacağını' ortaya koydu. Bakanlık yetkilileri ise 'Çökme kötü zeminden' iddiasında bulundu.

Faaliyet Raporları Ne Söylüyor?

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 2017 yılı faaliyet raporunda, metro güzergâhında bulunan 71 bina ve 156 bin 626 metrekarelik alan için kamulaştırma çalışmalarının başlatıldığı bilgisi yer alıyordu. 2019 yılı faaliyet raporunda ise 16 binanın istimlak edildiği, kalan 55 binanın kamulaştırma sürecinin sürdüğü belirtildi. Ancak aynı yıl, 4 Ekim 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla Gebze–Darıca Metro Hattı projesi Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na devredildi. Devrin ardından bölgede hiçbir kamulaştırma işlemi yapılmadı.

Bugün dört canın hayatına mal olan çökme, 2017’deki raporda işaret edilen zemin risklerinin hiç dikkate alınmadığını gösterdi. Bölgedeki zemin riskleri, aradan geçen yıllara rağmen ortadan kaldırılmadı. Kamulaştırma sürecinin durmasından sonra güzergâhta 24 bina tahliye edildi, ancak bu sayı belediyenin ilk planında yer alan 71 binanın hâlâ gerisinde.

Gebze'de yaşanan bu facia, yetkililerin ihmallerinin nelere yol açabileceğini acı bir şekilde gözler önüne seriyor. Metro projesi kapsamındaki riskli binaların kamulaştırma sürecinin durdurulması, dört insanın hayatına mal oldu. Umuyoruz ki, bu olaydan ders çıkarılır ve benzer faciaların yaşanmaması için gerekli önlemler alınır.